Leonardo

De Boeing 767 is een tweemotorig straalverkeersvliegtuig van de Amerikaanse vliegtuigfabrikant Boeing.

Het toestel werd samen met de Boeing 757 ontwikkeld, zodat piloten en onderhoudspersoneel snel met beide toestellen kunnen werken. De Boeing 767-200 werd in 1978 geïntroduceerd, en de productie begon in 1981. Daarna volgden de verlengde versies 767-300 (1986) en 767-400. Deze drie typen worden tegenwoordig alleen nog aangeboden als ER-versie voor een groter vliegbereik (Extended Range).

De Boeing 767-200 kan een afstand van 13.000 km afleggen, met 180 tot 250 passagiers aan boord. De Boeing 767-200 werd een succes, zodat vele maatschappijen enkele toestellen in de vloot wilden hebben ter vervanging van oude Boeing 707's of andere toestellen. Boeing besloot de 767 verder te verlengen. Het nieuwe toestel werd de B767-300.

In 1986 presenteerde het bedrijf de Boeing 767-300. In een Boeing 767-300(ER) kan men 210 tot 300 passagiers over een afstand van 12.000 km vervoeren met twee nog krachtiger motoren.

De B767 heeft altijd moeten concurreren met de Airbus A310 en Airbus A300. Het belangrijkste verschil met deze toestellen is dat de Airbussen breder zijn (8 passagiers naast elkaar i. p. v. 7) waardoor deze een commercieel voordeel leken te hebben. De Airbus A310 kon standaard pallets en containers laden die o.a. ook gebruikt werden in de B747. Dit beladingsvoordeel werd echter teniet gedaan toen Boeing de B767-300 uitbracht die een veel grotere reikwijdte had dan het vergelijkbare Airbus model A300-600. Boeing slaagde er in met de B767-300 het grootste gedeelte van de markt van zogenaamde twin-engined widebody vliegtuigen te winnen. Inmiddels heeft de B767 marktaandeel verloren door de komst van de Airbus A330. Boeing heeft echter de volgende stap al gezet met de introductie van de B787. Deze nieuwe telg van de Boeing fabriek heeft inmiddels veel assemblage, certificatie en introductievertragingten gekend. Daarmee is de oorspronkelijke introductiedatum verschoven van 2009 naar medio 2012. Boeing heeft al 859 orders voor het toestel ontvangen ( aug 2012 ) maar zoals bij ieder nieuw vliegtuig zijn er beoorlijke aanloopproblemen. Daarnaast het het er alle schijn van dat Boeing de B787 in het begin voor een (te) lage prijs heeft aangeboden om marktaandeel te realiseren t.o.v. concurrent Airbus. Of Boeing er in zal slagen om uit de ontwikkelingskosten voor de B787 te komen zal pas in de toekomst duidelijk worden.

In 1993-1994 besloot de KLM om haar Airbus A310 vliegtuigen te vervangen door de Boeing B767-300ER. In de jaren voorafgaand aan dit besluit was er een verschuiving opgetreden in het passagiersvervoer waarbij verre bestemmingen in Azie steeds meer rechtstreeks werden aangevlogen, zonder de tussenlandigen in o.a. de Perzische Golf. De A310 moest deze Golf bestemmingen overnemen maar de reikwijdte in relatie tot de betalende lading maakte de A310 ongeschikt. In plaats van standaardisatie toe te passen op 1 vliegtuigtype en zowel de DC10 als de A310 door 1 type te vervangen koos de KLM voor een mix van B767 en MD11.

Eind 1994 gingen de eerste instructeurs en de technisch vlieger in opleiding voor de B767 bij Boeing in Seattle. Initieel was ik ook gevraagd voor deze introductiegroep. Door persoonlijke omstandigheden en het feit dat ik in het jaar er voor ook al meerdere maanden in Amerika had doorgebracht voor de Fokker 100 opleidingen heb ik dit bod afgeslagen. In mei 1995 kwam door de ziekte van een andere instructeur alsnog een plek vrij binnen de B767 instructiegroep. Het aanbod was om eerst zelf de opleiding in Seattle te ondergaan en meteen daarop een opleiding te geven aan de eerste lijnvliegers op de B767. Wegens de Nederlandse schoolvakantie kon ook mijn gezin 2 weken na mijn aankomst in Seattle naar de VS afreizen. Deze 6 weken periode met een eigen appartement in Seattle was een geweldige ervaring zoals iedereen die zo'n periode daar heeft doorgebracht zal kunnen beamen.

Naast de vele verhalen die binnen de KLM de ronde doen over Seattle is er nog een ander bekend KLM trainingsfenomeen en dat betreft Shannon in Ierland waar velen van ons hebben getraind met verschillende vliegtuigtypes. De meerderheid zal slechts het vliegveld en de omgeving vanuit de lucht hebben gezien terwijl ze hun trainingsrondjes vlogen om zich te bekwamen in de starts en landingen van het betrokken vliegtuigtype. De verhalen komen dan ook van het bezoek aan de pub die zich tot de beroemdste pubs in Ierland mag rekenen: Dirty Nelly's.

Toen de KLM in augustus 1995 de B767 introduceerde moesten de vliegers allemaal een aantal starts en landingen oefenen om te voldoen aan de eisen zoals de Rijksluchtvaartdienst die had geformuleerd. Het gevolg was dat die ene B767 met wel 20 vliegers aan boord op pad ging naar Shannon voor een meerdaags trainingsprogramma. De B767 bewees zichzelf door in enkele dagen 400 starts en landingen te maken zonder enig technisch mankement. De bewoners van Shannon zullen wel niet blij geweest zijn met het lawaai dat we in de lucht produceerden maar in Dirty Nelly's was lawaai juist een onderdeel van de gezellige atmosfeer.

Op 30 augustus 1995 maakte de eerste KLM B767, de PH-BZA, zijn entree in het KLM routenetwerk. De eerste 2 bestemmingen voor deze machine waren London Heathrow (LHR) en Amman (AMM). In 2005 begon de KLM met de uitfasering van haar B767 vloot. Op 4 maart 2007, na een tijdperk van 11 jaar en 6 maanden landde de laatste KLM lijnvlucht uitgevoerd met een B767 op Schiphol. Het betrof de vlucht KL652 uit Washington (IAD).

De B767 was het vliegtuig binnen de KLM waarop ik de langste tijd heb doorgebracht namelijk meer dan 11 jaar. De Assistent Technisch vlieger en ikzelf waren daarmee de vliegers die gedurende de langste tijd op de B767 werkzaam waren geweest.

De B767 was een vliegtuig van een nieuwe generatie net zoals de Airbus A310 waarbij de functie van de boordwerktuigkundige kwam te vervallen. Die rol werd nu overgenomen door en electronische vliegtuig en systeem bewaking. De nieuwe technologie heeft zichzelf in de loop der jaren wel bewezen maar electronica en computers leidden weer een ander soort fouten en vergissingen in. Een goed voorbeeld hiervan was het incident met een B767 van Air Canada die zonder brandstof kwam te zitten tijdens de vlucht: de Gimli Glider.

De B767 werd tenslotte vervangen door een ander tweemotorig toestel. Het was nu weer de beurt aan Airbus om een machine te leveren aan de KLM: de A330-200.